Từ giữa năm 2014, cộng đồng mạng Việt đã sôi sục vì chính sách yêu cầu dùng tên thật của Facebook. Tuy nhiên, trong những ngày gần đây, nhiều người dùng mạng xã hội Facebook tại Việt Nam đã thực sự bị "sờ gáy" và phải thay đổi những nickname quen thuộc thành tên thật, nếu không muốn bị khóa tài khoản vĩnh viễn. Nhiều người dùng Facebook đã ngỡ ngàng khi nhìn thấy tên thật của bạn bè mình trên bảng thông tin.

Những tài khoản "được" Facebook chú ý trước nhất là của những người dùng có quá nhiều bạn bè ảo cũng như người theo dõi, thường là những nghệ sĩ, nhà nghiên cứu, người kinh doanh… nổi tiếng trong thế giới ảo. Nếu chưa từng dùng tên thật hoặc không khai báo tên thật khi đăng ký tài khoản, họ sẽ bị tạm khóa tài khoản một thời gian cho đến khi chấp nhận khai báo đầy đủ họ tên thật của mình, thậm chí phải cung cấp mã chứng minh nhân dân, bằng lái để xác thực thông tin và gửi đến Facebook. Điều khoản này nằm trong chính sách của Facebook và được thông báo đến người sử dụng ngay khi họ đăng ký tài khoản. Tuy nhiên, sự "cứng rắn" của Facebook trong những ngày gần đây cũng khiến không ít người dùng bức xúc vì cho rằng, họ đã bị can thiệp thái quá.

Việc yêu cầu sử dụng tên thật này đã gây ra nhiều chuyện dở khóc dở cười trên mạng xã hội. Không ít người cảm thấy hoang mang khi nhìn vào friend list của mình vì… chẳng biết ai với ai. Có lẽ sẽ phải mất một thời gian để mọi người thực sự nhận ra nhau, bởi nhiều nickname đã trở thành thương hiệu và thể hiện cá tính của người dùng đã biến mất, thay vào đó là những cái tên khai sinh hết sức nghiêm túc. A.P, sau khi thay đổi tên cũ thành tên thật đã viết trên Facebook: "Một ngày nào đó, nick FB của mình cũng sẽ chả là ai trên thế giới ảo này. Điều gì đó còn lại, mình muốn đó là những gì thật sự có ý nghĩa. Câu đó hôm nay nghiệm rồi nè. Mọi nguời đoán xem mình là ai?".

Status của cô ngay lập tức nhận được sự hưởng ứng của bạn bè. Những người bạn – nhiều người chưa từng biết tên, gặp mặt Phương ngoài đời chỉ còn cách "nhận diện" cô qua avatar và những bài viết cũ trên timeline. Một người bạn thốt lên: "Ối mẹ ơi, em ngồi nghĩ mãi mà không nghĩ ra AP là bà nào, mình add bà ý từ hồi nào mà chễm chệ trong new feed. Em đang định unfriend chị nữa chớ!". Phương hóm hỉnh viết: "Lắm chuyện là anh Mark ấy. Một hôm đẹp giời, anh ý deactive tài khoản của em rồi bảo: chú muốn khai tên thật hay để anh lock nick? Chị bảo người nông dân phải làm gì?".

Nhưng chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ chính sách sử dụng tên thật của Facebook có lẽ là những nghệ sĩ hoặc những Facebooker nổi tiếng đã sử dụng biệt danh lâu năm. Tên dùng trên Facebook thường đã gắn liền với hình ảnh của họ, thậm chí ra ngoài đời thực, mọi người cũng quen gọi họ theo tên Facebook. Để giữ lại tài khoản Facebook đã sử dụng quen, họ buộc phải đổi tên, trở về với những cái tên bình thường dễ nhầm lẫn với hàng trăm, hàng nghìn người khác trên mạng xã hội. Những cái tên này không có giá trị “định vị” về mặt hình ảnh và nhìn ở một góc độ nào đó, đã làm mất thương hiệu cá nhân của Facebooker.

Cu Trí, một Facebooker thú vị khá nổi tiếng trong cộng đồng mạng với những bài viết sắc sảo, đa chiều và hóm hỉnh về những vấn đề khác nhau đã cảm thán tung status: "Thế là đi đời Cu Trí rồi. Chịp." khi anh được Facebook "để mắt" đến và phải sử dụng tên thật. Nhiều bạn bè của anh đã gửi "lời chia buồn", thậm chí trêu ghẹo Facebooker này khi anh bị mất nickname đã gắn bó với mình nhiều năm. Không ít nghệ sĩ khác cũng tỏ ra nuối tiếc khi phải tiễn biệt cái tên yêu thích của mình. Họ đành phải "chữa cháy" bằng cách sử dụng tên cũ ở phần Other name, tên này sẽ hiện bên cạnh tên Facebook và có thể tìm ra chính xác nếu người khác search.

Cũng có trường hợp buồn cười khác là nhiều người dùng không sử dụng tên thật vẫn chưa bị Facebook "ngó" đến, chưa bị nhắc nhở đổi tên đã trở thành đối tượng công kích của bạn bè. Trong khi trang tin Facebook tràn ngập những cái tên na ná nhau của người dùng, một số ít những người còn "lọt" với nickname cũ đã bị bạn bè dọa báo cáo Facebook để chịu số phận tương tự.

Bị "ép" dùng tên thật, nhiều người dọa bỏ Facebook

Chính sách của Facebook từng bị phản ứng dữ dội ở một số nước, và đương nhiên, cả ở Việt Nam. Việc mạng xã hội này không ngừng "tiêu diệt" các tài khoản có nick ảo. Những người dùng bức xúc than thở: "Nếu cứ phải khai thật thì nó sẽ không còn là mạng xã hội nữa". Quy định này của Facebook được giải thích là để bảo vệ người dùng trước những trò lừa gạt và giả mạo đang lan tràn không có kiểm soát trên mạng xã hội hiện nay, nhưng không phải ai cũng đồng tình. Một người dùng phân tích: "Nếu FB sợ những trường hợp dùng tên giả để vu khống, đăng thông tin đồn nhảm thì họ có thể bắt buộc người dùng gửi thông tin cá nhân, kèm theo khi đăng ký tài khoản, còn tên trên FB thì vẫn được dùng nickname chứ!".

 Nhiều người bày tỏ lo ngại, với thói quen thường xuyên chia sẻ các hoạt động cá nhân lên Facebook, việc dùng tên thật có thể gây nguy hiểm cho người sử dụng vì kẻ xấu có thể thu thập được các thông tin cá nhân của họ. Vì lẽ đó, nhiều người đã tuyên bố sẽ "cạch" Facebook để bớt tham gia vào các hoạt động ảo trên mạng hoặc đơn giản hơn là… dùng mạng xã hội khác như Tweeter, Zalo, Twoo… Một người dùng mạng có nick Tít Mít viết: "Mạng ảo lại bắt dùng thông tin thật, rủi ro ai sẽ chịu? Đơn giản nhất là không chơi nữa. Mình cũng bị khóa, bắt phải chụp hình giấy tờ tùy thân nhưng mặc kệ. Nghỉ khỏe, bớt sống ảo chút cũng chẳng sao. Có thể mình chỉ là 1/1 tỷ người dùng FB nhưng mình đã kiên quyết bỏ FB khi CEO của FB không tôn trọng người dùng. Mình còn nhiều nơi khác để kết bạn chứ FB không là duy nhất".

Để trả lời những thành viên chuyên dùng mạng xã hội để buôn bán, kinh doanh, một cư dân mạng hóm hỉnh viết: "Các bạn có biết cách kiếm tiền từ Facebook hiệu quả nhất là gì không. Làm theo các bước sau, các bạn sẽ kiếm bộn tiền nhờ facebook:
B1. Đi tới trình đơn cài đặt
B2. Bấm vào menu chung
B3. Chỗ tài khoản, bấm vào chữ bỏ kích hoạt (đóng facebook)
B4. Đi làm".

Bên cạnh đó, với tình trạng các mạng xã hội ảo đang ảnh hưởng, xâm lấn trực tiếp đến đời sống thực, không ít người lại tỏ ra ủng hộ chính sách của mạng xã hội lớn nhất thế giới. Tài khoản Facebook không chỉ là phương tiện liên lạc mà còn là một công cụ để làm việc và nếu bị mất sẽ gây nhiều rắc rối. Do đó, việc dùng tên thật là một trong những cách để đảm bảo rằng khi có sự cố xảy ra, họ luôn có thể chứng minh tài khoản đó của mình và nhờ Facebook can thiệp, hỗ trợ.

Bạn Minh Lê viết: "Facebook có luật chơi của nó, mục đích tránh face biến thành fake, chứ nào phải nó thiếu tôn trọng ai. Ai không thích đổi tên thì thôi, khỏi chơi Facabook nữa, có ai ép mấy người phải dùng đâu! Ghét nhất là mỗi lần ai nhắn tin thì lại phải mở thông tin xem hình ảnh là ai. Có nhiều người thì đổi nickname xoành xoạch. Có nhiều người xin kết bạn mà mình không biết là ai. Nói chung là tên cha mẹ đặt sao cứ để vậy đi".